Τα άλογα που λάτρεψε μια Εκθεση

αναδημοσίευση από ethons.gr

Και τις τέσσερις μέρες της DIANA, το «στέκι» του Ιππικού Συλλόγου Ναυπακτίας και Δωρίδας έγινε σημείο αναφοράς ολόκληρης της Εκθεσης. Γύρω στα 15 άλογα αυτής της φυλής διατηρεί ο Σύλλογος στον τόπο του, σε μια προσπάθεια να διατηρήσει τη «ράτσα» και να αποτρέψει την εξαφάνισή της, τα 4 από αυτά τα έφερε στη DIANA να τα δει ο κόσμος, να τα καμαρώσει, να θυμηθεί μια Ελλάδα που δεν πρέπει ούτε να «σβήσει» ούτε και να λησμονηθεί.

Πάνω από 50 μέλη με 80 άλογα όλων των φυλών αριθμεί ο Ιππικός Σύλλογος, αλλά -όχι τυχαία- έφερε στην DIANA... μόνο αλογάκια της Πίνδου. Κάτι ήθελαν να μας πουν και το είπαν με τον καλύτερο τρόπο! Ετσι «στοχευμένα» λειτουργούν από το 2007 που ιδρύθηκε ο σύλλογος, όταν «αλογατάρηδες» της Δωρίδας και της Ναυπακτίας -ανάμεσά τους και πολλοί κυνηγοί- είπαν να πάρουν τα ηνία τους «πάθους» τους στα χέρια τους. Δεν θα γράψουμε ονόματα αυτών που συνόδευσαν τα άλογα στην Αθήνα, για να μην αδικήσουμε τη συλλογική προσπάθεια, αλλά ανάμεσά τους ήταν κυνηγοί και... ένας ομοσπονδιακός θηροφύλακας.

Και δεν έφεραν μόνο τα άλογα, αλλά και τους αιρετούς άρχοντες του τόπου τους: τον δήμαρχο Ναυπακτίας Γ. Μπουλέ και τον δήμαρχο Δωρίδας Γ. Καπετζάνη, που ήρθαν στην DIANA να δουν την απήχηση της προσπάθειας...

Η καταγωγή...
Στα βλαχοχώρια της Πίνδου υπήρχε ένας τύπος ορεινού αλόγου, μικρόσωμου, γερού, ιδιαίτερα ανθεκτικού και προσαρμοσμένου στις ακραίες συνθήκες αυτών των βουνών. Ενα άλογο που άντεχε τους δριμείς χειμώνες, την πείνα, την κακουχία και παράλληλα διέθετε σίγουρο πάτημα στα γλιστερά μονοπάτι!

Σύντροφος καθημερινός στον μόχθο όλων των νοικοκυριών, δεν επιλέχθηκε ούτε για την ταχύτητα, ούτε για την ομορφιά, ούτε για τον βηματισμό ή για το κράτημα του κεφαλιού...

Ενα άλογο που να αντέχει στις βροχές, στα χιόνια, τον πάγο, τη ζέστη και τη φτωχή διατροφή εκεί που ακόμα και το πετάλωμα ήταν πολυτέλεια, ήθελαν οι ορεσίβιοι της Πίνδου...

Μερικά από αυτά τα τελευταία άλογα είχαν την τύχη να δουν οι επισκέπτες της DIANA!

Το χαρακτηρίζει ένα αυξημένο ένστικτο επιβίωσης, μια ιδιαίτερα προικισμένη μνήμη και ρώμη αξιοσημείωτη. Διατηρεί ακέραια την κοινωνικότητα του άγριου αλόγου σαν ένστικτο ασφαλείας, αφού σε όλη τη διαδρομή της ύπαρξής του, συνυπήρχε με τον αιώνιο εχθρό του, τον λύκο.

Οσο πιο αρχέγονες είναι οι φυλές άλλωστε, τόσο πιο κοντά βρίσκονται στα πρωτόγονα χαρακτηριστικά, που χάνονται με την εκτροφή σε όφελος άλλων, πιο επιθυμητών, χαρακτηριστικών. Το έπαιρνε η κοπελιά να πάει στη βρύση για νερό με τις βαρέλες. Το έπαιρνε η κυρά να ανέβει μέχρι τα μαντριά, να πάει ψωμί στον άντρα της. Το έπαιρνε ο γιος να πάει για ξύλα. Το έπαιρνε ο βοσκός να κουβαλήσει τα πρώιμα γεννημένα αρνάκια στις πορείες.

Κουβαλούσαν τα τυριά από τις ορεινές βοσκές που τυροκομούσαν το καλοκαίρι να τα πάνε στα χωριά για να πουληθούν. Κουβαλούσαν τις ζωοτροφές μες στον χειμώνα. Κουβαλούσε τον αγρότη στο χωράφι και τον έφερνε ξανά πίσω το βράδυ, φορτωμένο με κλαρί για τα γίδια.

Τα έπαιρναν οι ξυλοκόποι και κουβαλούσαν τα φορτώματα των καυσόξυλων. Εσερναν τους κορμούς που προορίζονταν για τάβλες στα απότομα μονοπάτια που χάραζαν μέσα στο δάσος. Τα φόρτωναν με όλη την οικοσκευή στις νομαδικές πορείες. Τα ταίριαζαν δυο-δυο, «ζεύγαρι» για να οργώνουν τη γη πιο δυνατά, σε μια συμφωνία που έμοιαζε συνεταιρισμός. Τα μικρά ορεινά χωραφάκια μόνο έτσι καλλιεργούνταν, για να δώσουν τον καρπό που θα έφερνε το ψωμί της χρονιάς. Δύσκολη επιβίωση, δύσκολα χρόνια, φτώχεια, ανέχεια, σκληρή δουλειά για άλογο και αγωγιάτη.

Η επιλογή του για αιώνες σαν άλογο γενικών καθηκόντων, απέβαλε ιδιορρυθμίες του χαρακτήρα και το προίκισε με αξιοθαύμαστη υπομονή, χωρίς να του στερήσει τη θέληση και το νεύρο που χρειάζονται τα βουνά για να πατηθούν. Δέρμα σκληρό και ανθεκτικό που επουλώνει γρήγορα τις πληγές του. Τα πόδια του ισχυρά, με ατσάλινους τένοντες και με νύχι σκούρο, σκληρό που αντέχει ακόμα και ξεπετάλωτο, να δουλεύει στα ορεινά μονοπάτια.

Η διάσωση...
Λίγα τέτοια αλογάκια επιβιώνουν σήμερα. Αν κανείς θελήσει να τα αριθμήσει τότε σίγουρα θα τα βρει στα όρια του απειλούμενου είδους!

Αλλα δουλεύουν ακόμα φιλότιμα στα ξύλα και στα μαντριά, μερικά χρησιμοποιούνται για οικοδομικές εργασίες στα ορεινά χωριά, άλλα τα έχουν μικρές οικοτουριστικές επιχειρήσεις για βόλτες.

Μερικά έχουν επανέλθει σε άγρια κατάσταση όταν παρατήθηκαν στη μοίρα τους... Στο εξωτερικό υπάρχουν ολόκληρα προγράμματα διάσωσης των φυλών από την εξαφάνιση, εδώ ευτυχώς που υπάρχουν σύλλογοι σαν αυτόν της Ναυπακτίας ? Δωρίδας.

Είναι παρατηρημένο ότι οι άνθρωποι που αλλάζουν ζωή, ξεχνούν και διαγράφουν από τη μνήμη τους, κάθε τι που έχει σχέση με τα σκληρά και τα δύσκολα χρόνια της φτώχειας και της επιβίωσης. Ετσι λησμονημένο από ανθρώπους και Πολιτεία είναι και το αλογάκι της Πίνδου!

Ομως, η Πίνδος δεν θα είναι πια ίδια όταν θα λείψουν από τη ραχοκοκαλιά της και τα μονοπάτια της τα τελευταία αλογάκια με το όνομά της. Οι «αλογατάρηδες» της Ναυπακτίας και της Δωρίδας το ξέρουν και αγωνίζονται να τα διασώσουν.

Αυτό ήρθαν να φωνάξουν και στην DIANA...

ΤΟ ΓΝΩΡΙΖΑΤΕ;
Το χειμώνα μακραίνει το τρίχωμά του, μοιάζει σαν παιδικό παιχνίδι μέσα στη χειμωνιάτικη γούνα του, ενώ τα πόδια του συχνά παρουσιάζουν τη χαρακτηριστική φούντα. Κύριο χαρακτηριστικό του η μακροβιότητά του και η έλλειψη προβλημάτων υγείας, που χαρακτηρίζουν όλες τις βελτιωμένες φυλές. Πόνοι στα πόδια, άσθμα, καρδιακά προβλήματα, δυσπεψίες και κολικοί είναι άγνωστα μέχρι τα βαθιά γεράματα. Εχουν αξιοθαύμαστη δύναμη και αντοχή, φέρουν μέχρι και το ένα τρίτο του βάρους τους σε φορτίο, κάτι σπάνιο ανάμεσα στις πιο γερές φυλές αλόγων.

Δημήτρης Στριλάκος - Νίκος Κράλλης
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ :ΧΑΡΗΣ ΓΚΙΚΑΣ