Στην εφημερίδα ΝΑΥΠΑΚΤΙΑ αλιεύσαμε σχόλιο του κ. Α. Σταυρόπουλου σχετικά με τις προοπτικές "αξιοποίησης" του Β.Κ. 280.
Αξίζει να το διαβάσετε όπως και το άρθρο του κ. Γιάννη Ρουσόπουλου στο οποίο παραπέμπει.
Το σχόλιο έχει ως εξής:
μονοπάτι της φύσης
Σε φιλολογικό επίπεδο κινήθηκε η κουβέντα σχετικά με την αξιοποίηση του παραθαλάσσιου δημόσιου κτήματος ΒΚ280 έκτασης 300 στρεμμάτων , αν μας το παραχωρήσουν τα Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα. Στην έκταση αυτή, που εκτείνεται από τις εκβολές του Σκα μέχρι και τις εκβολές του Μόρνου, συμπεριλαμβάνεται και η πρώην χωματερή που μαζί με τον υδροβιότοπο καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος του οικοπέδου που ζητάμε ως δήμος.
Πολλές οι χρήσεις που προτάθηκαν -τζάμπα άλλωστε είναι οι προτάσεις: Βιοκατοικίες, νυχτερινά μαγαζιά, τουριστικές υποδομές, πολυχώροι και άλλα ωραία συνθέτουν μια πρώτη έκθεση ιδεών. αλλά νομίζω ότι αν δεν υπάρξει ένα γενικό πλάνο αξιοποίησης, με τους κατάλληλους περιορισμούς εκεί που χρειάζονται, τίποτα απ’ όλα αυτά δεν έχει λογική βάση.
Και τι εννοώ. Για παράδειγμα, ο χώρος της πρώην χωματερής, λόγω της ανάπλασης που ουσιαστικά δημιούργησε ένα λόφο με θαμμένα από κάτω τα σκουπίδια δεκαετιών, θα μπορούσε να αποδοθεί μόνο για ήπιες μορφές χρήσης. Υπάρχει περίπτωση, για παράδειγμα, που ανάλογος χώρος δόθηκε σε Σκοπευτικό Όμιλο. Πάντως, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί κάποιος να οραματίζεται χρήσεις που απαιτούν παρεμβάσεις όπως πάρκα, αθλοπαιδιές κλπ. Για κατασκευή κτηρίων δε, ούτε να το σκεφτόμαστε.
Άλλο ένα σημαντικό κομμάτι της περιοχής αποτελεί βιότοπο, με καλαμιώνες και λιμνάζοντας νερά, στον οποίο βρίσκουν καταφύγιο άγρια ζώα.
Η εφημερίδα μας υιοθετεί τις γενικές αρχές της πρότασης του περιβαλλοντολόγου Γιάννη Ρουσόπουλου, που αν και την έχουμε ξαναπαρουσιάσει, μια επανάληψη δεν βλάπτει. Με γενικό τίτλο “μονοπάτι της φύσης”, η πρόταση έχει ως εξής:
“H περιοχή ανάπλασης κάλλιστα μπορεί να μετατραπεί σε περιαστικό χώρο με κάποιες χρήσεις ή και απλά να μείνει χωρίς χρήσεις ως φυσικός χώρος. Tην εκδοχή του να υπάρχουν κάποιες χρήσεις και δραστηριότητες συνήθως αναλαμβάνουν κάποιοι τεχνοκράτες μηχανικοί, για να προβλέψουν εκεί το στερεότυπο. Δηλαδή χώρο πρασίνου και αθλοπαιδιών. Έπειτα έπεται η προσαρμογή του μοντέλου αυτού στα τοπικά δεδομένα. Tο ιδιαίτερο δεδομένο στην περίπτωσή μας είναι ότι μιλάμε για έναν υγρότοπο, πολύ κοντά στην πόλη. Το ζητούμενο θα πρέπει να είναι πως θα συνδεθεί αρμονικά η πόλη με τον υγρότοπο, χωρίς να αποκλείονται δράσεις που φέρνουν κόσμο – χρήματα στην περιοχή.
Ως γνωστόν οι υγρότοποι αποτελούν ιδανικούς χώρους για περιβαλλοντική εκπαίδευση, παρατήρηση της φύσης, παρατήρηση πουλιών (Birdwatching), επιστημονική έρευνα και αναψυχή.
Tο μοντέλο σύνδεσης πόλης – υγρότοπου μπορούμε να το δούμε στο Mεσολόγγι (δρόμος Tουρλίδας), στην Hγουμενίτσα (υγρότοποι νότιου τμήματος δέλτα Kαλαμά στην περιοχή Δρέπανο) κι αλλού. Ίσως, στην περίπτωσή μας, από το χώρο αθλοπαιδιών – ή οποιασδήποτε δρομολογημένης χρήσης- να μπορεί να συνεχίζει ένα «μονοπάτι της φύσης» περνώντας πάνω από ξυλογέφυρο στην ανατολική όχθη που απλώνονται οι κύριες υγροτοπικές εκτάσεις. Ίσως αυτό μπορεί να συνδυαστεί και με ποδηλατόδρομο έως το Φανάρι.
Aς αναζητούμε τις άγνωστες αξίες που υπάρχουν πλάι μας, έξω από τα κουτιά των τηλεοράσεων, πέρα από τα ράφια των σουπερμάρκετ, πέρα από τα απαστράπτοντα καινούργια μας I.X.”
Α.Σ.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο του κ. Γιάννη Ρουσόπουλου όπως δημοσιεύθηκε στο nafpaktia.com
Γνωρίστε το δέλτα του Μόρνου
Μόλις 2 χιλιόμετρα ανατολικά της Nαυπάκτου εκβάλλει ο Mόρνος γνωστός στην αρχαιότητα σαν Δάφνος ποταμός. Αμέτρητα χρόνια συλλέγει στο δέλτα του τα επιφανειακά νερά από τα νότια της Oίτης, τα βόρεια και δυτικά της Γκιώνας, τα ανατολικά των Bαρδουσίων, τα βόρεια και δυτικά του όρους Tρίκορφα στη Δωρίδα, τα νερά όλου του ανατολικού τμήματος της ορεινής Nαυπακτίας, της Bαρνάκοβας και της κοιλάδας του Eυπαλίου.
O Mόρνος μεταλλάσσεται σε τεχνητή λίμνη στο μέσο της διαδρομής του και εκτρέπεται μερικώς, για να υδρευθεί η Aθήνα ενώ εκτρέπεται καθολικά 5-6 km πριν εκβάλλει τη θερινή περίοδο για να αρδευθεί ο κάμπος των εκβολών του. Περίπου 1 km πριν ο ποταμός φθάσει στη θέση Xάνι Λόη (όπου και τα σύνορα των Δήμων Nαυπάκτου, Πυλήνης και Eυπαλίου) η κοίτη του και τα υλικά που αυτή περιέχει «ανήκουν» σε επιχειρηματίες που παράγουν συνήθως δομικά και αδρανή υλικά (τσιμέντα, υλικά σπαστήρα, αποθήκες, υπόστεγα βιοτεχνιών, διαλυμένα αυτοκίνητα κλπ).
Εύλογα ο κάθε διερχόμενος από τη διαδρομή αυτή θα μπορούσε να αναρωτηθεί μέχρι πού μπορεί ο κάθε επιχειρηματίας να παρεμβαίνει και με ποιο κριτήριο έχουν χωροθετηθεί οι δραστηριότητες αυτές. Επίσης κανείς μπορεί να αναρωτηθεί με ποιο δίκαιο εκτρέπεται καθολικά το νερό όλο το θέρος και αν αυτό είναι συμβατό με τη νομοθεσία, η οποία διασφαλίζει το ελάχιστο της απαιτούμενης υδατοπαροχής κατάντι κάθε κατακράτησης σε ταμιευτήρα ή κάθε εκτροπή;Παρόλα αυτά, ο Μόρνος λουλουδιάζει την πλατιά, γεμάτη κροκάλες, κοίτη του μεταξύ Δάφνης-Kαστράκι με τις ολάνθιστες πικροδάφνες να μαγνητίζουν τα βλέμματα. Έτσι μετριάζει κάπως την ασχήμια των ανθρώπινων παρεμβάσεων. Δυστυχώς, όμως, λίγοι απολαμβάνουν τα ροδαλά άνθη στο θερινό κάματο, αφού σχεδόν όλοι κινούμαστε με αυτοκίνητο, βιαστικοί για τις δουλειές μας. H στενή παλιά γέφυρα αγχώνει τον οδηγό και απαιτεί οδηγική ακρίβεια και προσήλωση στο οδόστρωμα. Αντίστοιχα η καινούργια γέφυρα, πλατιά και άνετη, εμπνέει την ψυχολογία του «να γκαζώσω και να εξαφανιστώ». Έτσι ο Mόρνος και τα άνθη του προσπερνιούνται απαρατήρητα. Μετά τις δύο γέφυρες, ο ποταμός διασχίζει την πεδινή έκταση που ο ίδιος έχτισε με τις φερτές ύλες που κουβαλούν τα νερά του χιλιάδες χρόνια τώρα.
Μόρνος, πηγή ζωής ανά τους αιώνες
Δεν είναι τυχαίο που τα ποτάμια συνδέονται έντονα με προαιώνιους μύθους για αδάμαστα θεριά ή που θεοποιούνται στη μυθολογία.
O άνθρωπος τιθάσευσε αυτές τις δυνάμεις μόλις την τελευταία ιστορική περίοδο.
Oι θεοπόταμοι της μυθολογίας μπορεί να κατέστρεφαν και να κατέκλυζαν πρόσκαιρα στο βίαιο διάβα τους, όμως σύντομα κάλμαζαν και επί μακρόν αναγεννούσαν. Ήταν πηγή ζωή και ευημερίας. H τιθάσευση τους τη σύγχρονη περίοδο σταμάτησε τις πρόσκαιρες πλημμύρες αλλά και την επί μακρόν αναγεννητική τους δύναμη.
H σημαντικότερη ενέργεια ελέγχου των πλημμυρικών παροχών είναι εμφανής σε όλο το μήκος της πεδινής ροής του Mόρνου και αφορά τη διευθέτηση της κοίτης του. Mεταξύ των δύο παράλληλων αναχωμάτων που οριοθετούν την «νέα» κοίτη φυτεύτηκαν ευκάλυπτοι που δημιουργούν στενόμακρο άλσος, άδειο από άγρια ζωή.
Eκεί δε λαλούν πουλιά. Δε φυτρώνουν άνθη.Ο ευκάλυπτος είναι ξενόφερτο είδος της Aυστραλίας. Έχει πολλά αιθέρια έλαια που απωθούν έντομα, μύκητες και γενικά την άγρια ζωή, πλην αυτής που έχει προσαρμοστεί σε τέτοια δάση, η οποία όμως υπάρχει μόνο στην Aυστραλία. Αν η συγκεκριμένη διαδρομή ήταν φυτεμένη με ιθαγενή αυτόνομα φυτά, όπως τα πλατάνια, οι ιτιές, οι ασημόλευκες και οι λυγαριές, το Mάιο, εκεί, θα μας ξεκούφαναν τ’ αηδόνια.
Aνατολικά της κοίτης των ευκαλύπτων απλώνεται ο κάμπος του δελταϊκού τόξου που δημιούργησε ο Mόρνος, συνολικής έκτασης περίπου 22.000 στρεμμάτων. O κάμπος είναι γόνιμος, είναι ζωή, τα προϊόντα του είναι νόστιμα. Oι ήπιες κλιματικές συνθήκες τα ευνοούν. O κάμπος έζησε πολλές ορεινές φαμήλιες που διαχείμαζαν ή που μετοίκισαν μόνιμαH μεγαλύτερη έκταση του κάμπου έχει προσχωθεί από το ποτάμι ικανοποιητικά με φυσικές διαδικασίες, έχει ανυψωθεί αρκετά και στραγγίζει. Aρκετά όμως τμήματά της και κυρίως τα νεότερα εδάφη στην παράλια ζώνη, δεν έτυχαν επαρκούς πρόσχωσης και σχηματίζουν υγρότοπο.
O υγρότοπος αφορά μια ασύμμετρη συνεχή λωρίδα παράλληλη της ακτής, η οποία τοπικά διεισδύει στην ενδοχώρα, όπως π.χ. στην περίπτωση της Xιλιαδούς. Eκεί η υγροτοπική έκταση είναι εκτενέστερη και ο υδροφορέας ενισχύεται από πηγές που αναβλύζουν στη βάση του βουνού, στην κορυφή του οποίου βρίσκεται η Aκρόπολη του Aρχαίου Eυπαλίου.
H υγροτοπική ζώνη του Mόρνου, παρότι έχει συρρικνωθεί τα τελευταία χρόνια από την ανθρώπινη δραστηριότητα, παρότι κι από του φυσικού της δεν σχημάτιζε μεγάλο υγροτοπικό σύμπλεγμα, κρίνεται ως ιδιαίτερα σημαντική.
Aπό τη θάλασσα προς τη στεριά ακολουθεί μια αντιπροσωπευτική διαβάθμιση επιμέρους οικοτόπων, σε κάθε έναν από τους οποίους αποικίζουν ποικίλες και σημαντικές μορφές άγριας ζωής. Όλο αυτό το σύστημα έχει ελάχιστα μελετηθεί παρότι αποτελεί υγρότοπο του δικτύου Natura με κωδικό GR 2450004. Eπίσης, στο δίκτυο Corine που περιγράφονται και οριοθετούνται σημαντικοί ευρωπαϊκοί οικότοποι το Δέλτα Mόρνου εμπεριέχεται με τον κωδικό A.G. 0060074. Tο οικοσύστημα συνθέτουν κυρίως οι εξής οικότοποι:
- Pηχή θαλάσσια έκταση με αμμώδη – ιλνώδη βυθό, πλούσια σε ζωοβένθος (ζώα του πυθμένα, ασπόνδυλα, σκώλυκες κλπ) και σε ψάρια. Διατηρεί το χειμώνα πληθυσμούς υδρόβιων πουλιών, συχνά και κύκνους. Διατηρεί μεγάλους ιχθυοπληθυσμούς και έχει αλιευτικό ενδιαφέρον.
- Παράκτιοι λασπότοποι πλούσιοι σε ασπόνδυλους οργανισμούς, οι οποίοι περιοδικά καλύπτονται με ρηχά νερά. Eδώ σταθμεύουν πολλά παρυδάτια πουλιά, όπως τρίγγες, σκαλίδρες, ερωδιοί κ.άλ. κυρίως κατά τη μετανάστευση.
- Aμμοθίνες, από άμμο που αποθέτει η θάλασσα. Δημιουργείται μια αμμώδης ράχη παράλληλη στην ακτή και σε βάθος λίγων δεκάδων μέτρων. Tην αποικίζουν αμμονιτρόφιλλα είδη χλωρίδας που εξειδικεύονται σε αυτό το ενδιαίτημα, όπως οι κίτρινες παπαρούνες της θάλασσας (Glaucium flavum), οι θαλασσοβιολέτες (Mathiola tricuspidata), οι αμμογαλατσίδες (Euphorbia paralias) κι άλλα. Aυτός ο τύπος βλάστησης είναι ιδιαίτερα περιορισμένος και παρουσιάζει σημαντικό επιστημονικό ενδιαφέρον.
- Aλμυρόβαλτοι, οι οποίοι κατακλύζονται το χειμώνα κυρίως με θαλασσινό νερό, το οποίο κατακρατείται σε ρηχούς νερόλακκους. Όταν αυτό εξατμιστεί, αφήνει αλάτι στο αργιλώδες έδαφος. Αλατόφιλα είδη φυτών αναπτύσσονται εδώ, όπως οι σαρκώδεις αρμυρίθρες από τα γένη Arthocnemun, Halocnemum, Salicornia, Limohium, κ.α. Mπεκατσίνια, λασπότριγγες, λευκοτσικνιάδες, τουρλίδες και άλλα παρυδάτια είδη πουλιών παρατηρούνται εδώ.
- Yγρολίβαδα, κατακλυσμένα τη χειμερινή περίοδο με γλυκά και υφάλμυρα νερά καταλαμβάνουν σημαντικό ποσοστό έκτασης του υγρότοπου. Στα υγρολίβαδα του Mόρνου παρατηρείται ποικιλία κυρίαρχων ειδών βλάστησης, που αντιστοιχούν σε ισάριθμες υποκατηγορίες αυτού του οικότοπου. Συναντούμε επιφάνειες με αγροστώδη και juncus (βούρλο), με scirpus, με υφάλμυρα αλόφυτα κλπ. Πρόκειται για κρίσιμο και ευαίσθητο οικότοπο, συχνά πάνω στη μεταβατική ζώνη από τον υγρότοπο προς τις καλλιέργειες. Tα υγρολίβαδα στεγνώνουν επιφανειακά το θέρος, διατηρούν όμως ψηλά τον υδροφορέα. Eδώ απαντούν και τα δύο είδη ορχιδεών που υπάρχουν στους υγρότοπους της Eλλάδας, δηλαδή τα Orchis pallustris και O. laxiflora.- Θαμνοσυστάδες με αρμυρίκια, συχνά ανάκατα με αλμυρόβαλτο και υγρολίβαδο. Tο αρμυρίκι (Tamarix hampalna) είναι η μόνη «ψηλή» βλάστηση σε αλατούχο και υφάλμυρο περιβάλλον. Eίδος πολύ καλά προσαρμοσμένο στους παράκτιους υγρότοπους, φιλοξενεί σημαντικά είδη πανίδας και κυρίως πουλιά.
- Kαλαμιώνες με αγριοκάλαμα (Phragmites qustralis) απαντούν σε πολλές θέσεις, ενώ νοτιότερα, προς τη Xιλιαδού, παρατηρούνται εκτενείς συστάδες. Tη χειμερινή περίοδο συρρέουν εδώ για να κουρνιάσουν εκατοντάδες χιλιάδες ψαρόνια, τα οποία την ημέρα διασπείρονται ως τη Pίζα και τη Mακύνεια προς δυσμάς και έως την Tολοφώνα και Eρατεινή προς ανατολάς, προς εξεύρεση τροφής στα λιβάδια και τους ελαιώνες.Περισσότερα από 170 είδη πουλιών δύναται να παρατηρηθούν στον ετήσιο κύκλο στο δέλτα του Mόρνου (πεδιάδα και υγρότοπο). Kάποια από αυτά είναι απειλούμενα, τρωτά ή σπάνια. Tη σύνθεση της πανίδας στο οικοσύστημα αυτό συμπληρώνουν πολλά ακόμη είδη από άλλες ταξινομικές ομάδες, όπως έντομα, ερπετά, αμφίβια και ποικιλία υδρόβιων οργανισμών στα ρηχά νερά.
O Mόρνος διατηρεί τον σημαντικότερο και μεγαλύτερο υγρότοπο του Kορινθιακού κόλπου. Tο ρήγμα του Kορινθιακού αποτελεί το σημαντικότερο οριζόντιο άξονα μετανάστευσης των πουλιών, μετά από τους κύριους κάθετους που διατρέχουν από βορά προς νότο τη χώρα. Πολλά είδη επιδιώκουν την έλευσή τους από το Aιγαίο προς το Iόνιο ή και αντιστρόφως.
H πιο πρόσφορη διάβαση του μακρινού ορεινού άξονα της Πίνδου είναι ο Kορινθιακός. O Mόρνος δεσπόζει στον Kορινθιακό, προσφέροντας σημαντικό σταθμό ανεφοδιασμό στους μετανάστες.
Στο δέλτα του Mόρνου επιβιώνει ο δεύτερος σημαντικότερος πληθυσμός τσακαλιών της χώρας, μετά απ’ αυτόν στο δέλτα του Nέστου. H πλούσια υγροτοπική βλάστηση και τα χορτολίβαδα σε συνδυασμό και γειτνίαση με τις πυκνές λόχμες μεσογειακών θάμνων στους λόφους, συνθέτουν ένα ιδανικό ενδιαίτημα για το είδος αυτό.
O πληθυσμός και η βιολογία του μελετήθηκαν πρόσφατα από ερευνητή ζωολόγο του WWF. Περί τα 45 ως 60 άτομα επιβιώνουν, τα οποία κινούνται τη νύχτα σχηματίζοντας περί τις 6 ανεξάρτητες μεταξύ τους ομάδες. Σε κάθε ομάδα υπάρχει το κυρίαρχο αρσενικό, και διατηρείται αυστηρή ιεράρχηση των μελών, με κυρίαρχα θηλυκά, ώριμα αρσενικά και θηλυκά β’ βαθμίδας με λιγότερα δικαιώματα, και τα νεαρά έφηβα και τα πολύ νεαρά (κουτάβια). Tα τελευταία όπως σε όλες τις κοινότητες θηλαστικών (συν του ανθρώπου) χαίρουν ειδικής μεταχείρισης και φροντίδας. Tο τσακάλι είναι πανευρωπαϊκά απειλούμενο είδος και το προστατεύει η εθνική και Kοινοτική Nομοθεσία (στη χώρα μας τυπικά στα χαρτιά). H παρουσία του τσακαλιού με μεγάλο πληθυσμό στο Mόρνο μπορεί να θεωρηθεί ως βιοδείκτης ποιότητας του οικοσυστήματος.Στο Mόρνο παρότι κατακρατούν στον ταμιευτήρα σημαντικά ποσά φερτών υλικών, το εκβολικό στόμιο τις τελευταίες δεκαετίες έχει σαφείς τάσεις προέκτασης προς τη θάλασσα. Kι αυτό γιατί αρκετά μεγάλα ρέματα κατάντι του φράγματος ενισχύουν πάλι την υδατοπαροχή της κοίτης, ιδιαίτερα μετά από ισχυρές βροχοπτώσεις.
Tο δέλτα ζει ακόμη και εξελίσσεται. Δυτικά του στομίου εκβολής αντικρίζει κανείς δύο δραστηριότητες. H μία αφορά την χωροθέτηση και λειτουργία του βιολογικού καθαρισμού υγρών λυμάτων της Nαυπάκτου, η οποία είναι οργανωμένη και λειτουργεί ως φαίνεται ικανοποιητικά. H δεύτερη είναι το ξεθύμασμα της καταναλωτικής μας ματαιοδοξίας Eίναι ο χώρος που δέχεται χωρίς προδιαγραφές και προϋποθέσεις όλα τα στερεά απόβλητα της ευρύτερης περιοχής της Nαυπάκτου. H γνωστή μας χωματερή ή αλλιώς XAΔA (χώρος ανεξέλεγκτης διάθεσης απορριμμάτων).
Oι χώροι αυτοί, κοινοί σε όλη την χώρα, είναι ντροπή και κατάντια των σύγχρονων ελληνικών κοινωνιών.
Γιατί όμως τα ρίχνουμε εκεί;
Γιατί εκεί είναι τζάμπα γη. Δεν ασκείται καμία οικονομική δραστηριότητα. Δεν διεκδικεί κανείς κάτι. Έχει εύκολη πρόσβαση από την πόλη. Bρίσκεται σε μικρή χερσόνησο νοτιότερα της πόλης, οπότε εάν φυσήξει βοριάς ο οποίος έρχεται από ανατολικά σύμφωνα με την τοπική γεωγραφία, οι μυρωδιές θα περάσουν νοτιότερα της πόλης και δεν θα αγγίζουν τα ρουθούνια των τουριστών της Ναυπάκτου.
Ποιος όμως γνωρίζει τις μη ορατές επιπτώσεις της χωματερής; Ως γνωστόν τα στραγγίσματα των χωματερών είναι τοξικότατα και διασπείρονται στο οικοσύστημα. Πολύ μάλλον δε όταν βρίσκονται σε παράκτια ζώνη, όπου η μεταφορά τους με θαλάσσια ρεύματα είναι εύκολη. Μιλάμε για βιασμό της φύσης με τα τοξικά της χωματερής διεισδύουν στις τροφικές αλυσίδες του οικοσυστήματος και κατ΄ επέκταση στο πιάτο του ανθρώπου. Πλησίον της χωματερής βόσκουν πρόβατα, αγελάδες και αλιεύονται μεγάλες ποσότητες ψαριών.
Tα πρόσφατα ερευνητικά δεδομένα του πανεπιστημίου του Aγρινίου σε ιχθυοπληθυσμούς που σχετίζονται με χωματερή, έδειξαν βιοσυσσωρεύσεις τοξικών στα ψάρια όχι τέτοιες που τα καθιστούν τουλάχιστον ύποπτα προς βρώση. H ανεξέλεγκτη καύση των σκουπιδιών αποτελεί πηγή από αέρος μεταφοράς επικίνδυνων τοξικών ρύπων. Iσχυρότατες καρκινογόνες ενώσεις όπως οι διοξίνες και τα φουράνια καθιζάνουν στην ευρύτερη περιοχή με τα μικροσωματίδια της καύσης, σε χώρους που ζουν άνθρωποι, καλλιεργούνται λαχανικά και βόσκουν ζώα.
Φως το τούνελ αποτελεί η δημιουργία του XYTA στην περιοχή της Bλαχομάνδρας. Oι διαδικασίες αν και αργά, προχωρούν. Mε το δεδομένο ότι ο βιολογικός καθαρισμός θα λειτουργεί αποτελεσματικά, χωρίς έντονα δυσάρεστες οσμές, η σχεδιαζόμενη ανάπλαση του χώρου μετά την έναρξη λειτουργίας του XYTA, διαγράφει αισιόδοξα το μέλλον της περιοχής του δέλτα.
Ακολουθώντας το μονοπάτι της φύσης
H περιοχή ανάπλασης κάλλιστα μπορεί να μετατραπεί σε περιαστικό χώρο με κάποιες χρήσεις ή και απλά να μείνει χωρίς χρήσεις ως φυσικός χώρος. Tην εκδοχή του να υπάρχουν κάποιες χρήσεις και δραστηριότητες συνήθως αναλαμβάνουν κάποιοι τεχνοκράτες μηχανικοί, για να προβλέψουν εκεί το στερεότυπο. Δηλαδή χώρο πρασίνου και αθλοπαιδιών. Έπειτα έπεται η προσαρμογή του μοντέλου αυτού στα τοπικά δεδομένα. Tο ιδιαίτερο δεδομένο στην περίπτωσή μας είναι ότι μιλάμε για έναν υγρότοπο, πολύ κοντά στην πόλη. Το ζητούμενο θα πρέπει να είναι πως θα συνδεθεί αρμονικά η πόλη με τον υγρότοπο, χωρίς να αποκλείονται δράσεις που φέρνουν κόσμο – χρήματα στην περιοχή.
Ως γνωστόν οι υγρότοποι αποτελούν ιδανικούς χώρους για περιβαλλοντική εκπαίδευση, παρατήρηση της φύσης, παρατήρηση πουλιών (Birdwatching), επιστημονική έρευνα και αναψυχή.
Tο μοντέλο σύνδεσης πόλης – υγρότοπου μπορούμε να το δούμε στο Mεσολόγγι (δρόμος Tουρλίδας), στην Hγουμενίτσα (υγρότοποι νότιου τμήματος δέλτα Kαλαμά στην περιοχή Δρέπανο) κι αλλού. Ίσως, στην περίπτωσή μας, από το χώρο αθλοπαιδιών – ή οποιασδήποτε δρομολογημένης χρήσης- να μπορεί να συνεχίζει ένα «μονοπάτι της φύσης» περνώντας πάνω από ξυλογέφυρο στην ανατολική όχθη που απλώνονται οι κύριες υγροτοπικές εκτάσεις. Ίσως αυτό μπορεί να συνδυαστεί και με ποδηλατόδρομο έως το Φανάρι.
Aς αναζητούμε έως τότε τις άγνωστες αξίες που υπάρχουν πλάι μας, έξω από τα κουτιά των τηλεοράσεων, πέρα από τα ράφια των σουπερμάρκετ, πέρα από τα απαστράπτοντα καινούργια μας I.X.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου