Μετά τις συζητήσεις για την διαχείριση των ΑΕΚΚ, προκύπτουν νέα ζητήματα σε σχέση με τις βασικές παραδοχές της μελέτης, η οποία δεν θα μπορούσε να λάβει υπόψη της τις νεότερες βασικές κατευθύνσεις αλλά και την νομοθεσία που δεν είχαν ακόμη διαμορφωθεί. Μιλάμε για μελέτη που ξεκίνησε το 2008, τελείωσε το 2010 και εφαρμόζεται σήμερα από τον Σύνδεσμο Διαχείρισης Απορριμμάτων, δηλαδή ουσιαστικά από την πλειοψηφία του δήμου Ναυπακτίας, όπως εκφράζεται από την παράταξη του κ. Μπουλέ.
Ήδη από τότε (2008) λέγαμε ότι το μέλλον των ΧΥΤΑ θα είναι πολύ βραχύ και θα πρέπει να μιλάμε για ΧΥΤΥ, χωρίς όμως πολλοί (μηδέ του τότε Δήμου Ναυπάκτου εξαιρουμένου) να καταλαβαίνουν ότι θα έπρεπε οποιοσδήποτε σχεδιασμός (από τότε), να προσανατολίζεται στην συνολική διαχείριση και ανακύκλωση των αποβλήτων , και στην περίπτωσή μας των ΑΕΚΚ.
Έτσι λοιπόν μια από τις βασικές παραδοχές της μελέτης, το σενάριο δηλαδή της διαχείρισης των αδρανών αποβλήτων για την περιοχή στην οποία αναφέρεται, ανατρέπεται εκ των πραγμάτων.
Διακρίνει λοιπόν η μελέτη (σελ. 2-1) δύο φάσεις εντελώς διακριτές μεταξύ τους δηλαδή ως πρώτη φάση την κατασκευή ενός ΧΥΤ.αδρανών και δεύτερη φάση την προώθηση μεθόδων ανακύκλωσης των οικοδομικών και λοιπών απορριμμάτων. Δίνοντας σαφώς βάρος στην πρώτη εξ αυτών, την κατασκευή ενός ΧΥΤ αδρανών, έρχεται σε αντίθεση με την σύγχρονη αντίληψη και πραγματικότητα, της ανάγκης ενός συνολικού συστήματος διαχείρισης αυτών των αποβλήτων. Αυτή μάλιστα γίνεται πλέον και υποχρεωτική σύμφωνα με την αρ. 36259/1757/Ε103/23-8-2010 (ΦΕΚ/Β/1312/24-8-2010). ΚΥΑ με την οποία δημιουργείται πλέον ένα υποχρεωτικό σύστημα διαχείρισης. Σε αυτό η ιδιαίτερη βαρύτητα δίδεται αρχικά στον διαχωρισμό των ΑΕΚΚ στην πηγή ώστε τα όποια επικίνδυνα απόβλητα υπάρχουν να μην αναμιχθούν με τα υπόλοιπα πραγματικά αδρανή απόβλητα και στη συνέχεια στην ανακύκλωση και επαναπροώθηση προς χρήση όλων των υπολοίπων.
Η αγνόηση και υποβάθμιση από την μελέτη, της υποχρέωσης ανακύκλωσης φαίνεται και από τον τρόπο υπολογισμού της απαιτούμενης χωρητικότητας του ΧΥΤΑ. Η μελέτη υπολογίζει ότι οδηγείται προς υγειονομική ταφή το σύνολο της παραγωγής αποβλήτων (με όποιες παραδοχές γίνεται αυτό) και δεν λαμβάνει υπόψη την υποχρεωτική ανακύκλωση και διάθεση του μεγαλύτερου μέρους αυτών.
Να σημειώσουμε ότι οι στόχοι που τίθενται με την ΚΥΑ 50910/2003, για το διάστημα από 2008 έως 2015 είναι να αξιοποιείται κατ’ ελάχιστο το 80% κατά βάρος των παραγόμενων αποβλήτων από το οποίο θα ανακυκλώνεται τουλάχιστον το 50%, στόχοι οι οποίοι έχουν ελαφρά υποβαθμιστεί από την παρούσα νεώτερη ΚΥΑ σε 30% έως 1/1/2012, 50% μέχρι 21/1/2015 και 70% μέχρι 1/1/2020.
Αυτή δε η διαδικασία, η οποία είναι υποχρεωτική για τους “διαχειριστές” ΑΕΚΚ (που ως τέτοιους η νομοθεσία θεωρεί τους παραγωγούς εργολάβους , κατασκευαστές κλπ), είναι σαφέστατα διαφορετική από την έννοια των ΧΥΤ Αδρανών (υπό την νέα έννοια ΧΥΤ Υπολειμμάτων Αδρανών) , λειτουργεί κυρίως με ευθύνη των διαχειριστών. Επίσης σαφώς διαφορετική είναι η έννοια των χώρων αποθήκευσης, μεταφόρτωσης αξιοποίησης και διάθεσης των ΑΕΚΚ, τουλάχιστον όπως τίθεται από την σχετική ΚΥΑ.
Σε καμία περίπτωση δημιουργία ενός εναλλακτικού συστήματος διαχείρισης ΑΕΚΚ (ατομικού ή συλλογικού) δεν αναφέρεται η συμμετοχή ΟΤΑ, και παραμένει ως ερώτημα η δυνατότητα συμμετοχής ή οργάνωσης από τους ΟΤΑ, τέτοιων εγκεκριμένων συστημάτων.
Από ολόκληρη την φιλοσοφία που διέπει την διαχείριση των ΑΕΚΚ προκύπτει ότι άλλο πράγμα είναι οι εγκεκριμένες εγκαταστάσεις επεξεργασίας και οι εγκεκριμένοι χώροι αξιοποίησης ή διάθεσης των ΑΕΚΚ και άλλο πράγμα ο χώρος στον οποίο οδηγούνται προς υγειονομική ταφή τα (ελάχιστα) υπολείμματα της εναλλακτικής διαχείρισης.
Περαιτέρω στην ίδια ΚΥΑ αναφέρεται ότι ο στόχος αυτός θα υλοποιηθεί μέσω της κατάρτισης και εφαρμογής προγραμμάτων εναλλακτικής διαχείρισης για τα απόβλητα από κατασκευές, εκσκαφές και κατεδαφίσεις, στα πλαίσια εφαρμογής των προαναφερθέντων νομοθετικών ρυθμίσεων. Τα προγράμματα αυτά περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων:
• Μεθόδους για την οργάνωση της εναλλακτικής διαχείρισης των εν λόγω αποβλήτων
• Μέτρα για την ενθάρρυνση της αξιοποίησης – ανακύκλωσης αυτών
• Μέτρα για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του καταναλωτή ή του τελικού χρήστη
Είδατε εσείς τίποτα από όλα αυτά;
Αντί γι’ αυτό βλέπουμε μόνο την αποσπασματική αντιμετώπιση ενός μόνο σταδίου της όλης διαδικασίας και μάλιστα του τελευταίου. Ουσιαστικά η ημερίδα (που αποφάσισε μόνη της η πλειοψηφία στο δήμο Ναυπακτίας) δεν έχει στόχο να ενημερώσει αλλά περισσότερο να «συμμορφώσει» τους διαμαρτυρόμενους κατοίκους των δυτικών κοινοτήτων της Ναυπάκτου. Να τους αναγκάσει να αποδεχθούν μια μελέτη που τώρα πια έχει ξεπεραστεί από τις αλλαγές στην νομοθεσία. Γι’ αυτό και δεν δέχθηκε την πρόταση της ΚΙΝΗΣΗΣ ΠΟΛΙΤΩΝ, να ανακαλέσει την ετσιθελική χωροθέτηση του ΧΥΤ Αδρανών σε ιδιωτικό χώρο (χωρίς προηγούμενη πρόβλεψη για διαχείριση - ανακύκλωση – επαναχρησιμοποίησή τους) και να συνδιοργανωθεί η ενημερωτική ημερίδα από όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς. Ουσιαστικά απέκλεισε και την συνεργασία με τον δήμο Δωρίδας (με τον οποίο διαχειριζόμαστε από κοινού τα απορρίμματά μας), παρά την δημόσια τοποθέτηση του δημάρχου Δωρίδας, που καλούσε σε συνεργασία. Για να μην θυμηθούμε ότι μεθόδευσε να μην συνεδριάσει ο Σύνδεσμος Διαχείρισης απορριμμάτων (με τεχνητή έλλειψη απαρτίας) για να μην συζητηθούν οι μέχρι τώρα επιλογές της πλειοψηφίας του δήμου Ναυπακτίας.
Καταλήγοντας, σήμερα δεν υπάρχει άλλη λύση από το να ξεκινήσουμε (αμέσως και με σύντομες διαδικασίες) νέα μελέτη, σύμφωνη με τις εξελίξεις στην νομοθεσία σε πλήρη – ισότιμη συνεργασία με τον δήμο Δωρίδας. Κάθε άλλη λύση θα φέρει καθυστερήσεις, θα δυσκολέψει την χρηματοδότηση της διαχείρισης των ΑΕΚΚ και θα κρατά τα περιβόητα «μπάζα» στα ποτάμια και τις ρεματιές.
Μακάρι να μας είχαν ακούσει νωρίτερα αλλά και τώρα δεν είναι αργά. Αρκεί να θέλουμε να βρούμε λύσεις κι όχι να επιβάλλουμε ψευδο-λύσεις.
Σε αυτό το σημείο είναι νομίζουμε χρήσιμο να παρεμβάλουμε ορισμένες πληροφορίες για το τι είναι τα ΑΕΚΚ και πώς πρέπει να γίνεται η επεξεργασία τους σύμφωνα με τη νομοθεσία.
Τι είναι τα Α.Ε.Κ.Κ.
Κατηγορίες αποβλήτων από εκσκαφές, κατασκευές και κατεδαφίσεις
Τα απόβλητα από εκσκαφές, κατασκευές και κατεδαφίσεις ανήκουν στην κατηγορία των ειδικών και βιομηχανικών αποβλήτων. Ο όρος «απόβλητα εκσκαφών, κατασκευών και κατεδαφίσεων» είναι αρκετά γενικός και καλύπτει ένα μεγάλο
φάσμα υλικών. Οι πιο προφανείς κατηγορίες στις οποίες μπορούν να χωριστούν
είναι:
I. Απόβλητα που προκύπτουν από την ολική ή μερική κατεδάφιση κτιρίων
ή/και άλλων δομικών κατασκευών.
II. Απόβλητα που προκύπτουν από την κατασκευή κτιρίων ή/και δομικών
κατασκευών.
III. Χώμα, πέτρες και βλάστηση που προκύπτουν από εκχέρσωση εκτάσεων,
ισοπεδώσεις, θεμελιώσεις κ.λπ.
IV. Απόβλητα από την οδοποιία και τη συντήρηση οδών.
Πολύ συχνά ωστόσο τα απόβλητα αναμιγνύονται. Ιδιαίτερο πρόβλημα δημιουργείται
όταν τα απόβλητα αυτά αναμιγνύονται και με επικίνδυνα απόβλητα (σύμφωνα με
την Οδηγία της Ε.Ε. 91/689) όπως ο αμίαντος, κάποια βαρέα μέταλλα (μόλυβδος),
διαλυτικά και κόλλες.
Η Ε.Ε. έχει κωδικοποιήσει αυτού του είδους τα απόβλητα μαζί με άλλα στον
Ευρωπαϊκό Κατάλογο αποβλήτων (European Waste Catalogue - EWC).
Τα παραπάνω απόβλητα μπορεί να προέρχονται από διαφορετικού είδους εργασίες
και περιοχές και αναλόγως να αλλάζει και η σύνθεσή τους.
Ενδεικτικά παρατίθεται διάγραμμα ποσοστιαίας σύστασής τους.
Πως πρέπει να γίνεται η επεξεργασία των ΑΕΚΚ
(σύμφωνα με την νομοθεσία)
Στα διαγράμματα που ακολουθούν παρουσιάζονται συνοπτικά οι τεχνικές επεξεργασίας των AΕΚΚ.
Διάγραμμα Ροής 1
Διαχείριση αποβλήτων εκσκαφών και ασφάλτου
Διάγραμμα Ροής 2
Διαχείριση Αποβλήτων Κατεδαφίσεων Οικοδομικών και Τεχνικών Έργων
Διάγραμμα Ροής 3
Διαχείριση Αποβλήτων Κατασκευών
Διαχείριση των ΑΕΚΚ
(σύμφωνα με την νομοθεσία)
Το εύρος των πιθανών τεχνολογικών λύσεων που μπορούν να εφαρμοσθούν στην
ανακύκλωση των ΑΕΚΚ είναι πολύ μεγάλο και περιλαμβάνει από ένα απλό κινητό
θραυστήρα για το ανόργανο κλάσμα των ΑΕΚΚ (π.χ. σκυρόδεμα) μέχρι κεντρικές
μονάδες ανακύκλωσης εξοπλισμένες για τη διαχείριση όλων των ρευμάτων των
αποβλήτων αυτών. Η επιλογή της καταλληλότερης πρακτικής εξετάζεται ανά
περίπτωση και εξαρτάται από τις συνθήκες και τα χαρακτηριστικά του εργοταξίου,
καθώς και από τη σύσταση του προς επεξεργασία απόβλητου.
Γενικά, οι πρακτικές διαχείρισης μπορούν να επιμερισθούν σε τρία επίπεδα
τεχνολογικών εφαρμογών, ως εξής:
Επίπεδο 1: Περιλαμβάνει κινητές μονάδες θραύσης και διαχωρισμού που είναι
κατάλληλες για την επεξεργασία του ανόργανου κλάσματος των ΑΕΚΚ.
Επίπεδο 2: Περιλαμβάνει επιπλέον σύστημα απομάκρυνσης των μετάλλων και πιο
σύνθετο σύστημα διαχωρισμού και κοσκίνισης, οπότε καθίσταται κατάλληλο για την
επεξεργασία ανάμικτων (κυρίως ανόργανων) ΑΕΚΚ.
Επίπεδο 3: Περιλαμβάνει επιπλέον διαχωρισμό χειρωνακτικά και εγκαταστάσεις για
την επεξεργασία άλλων ρευμάτων ΑΕΚΚ (όπως το ξύλο), οπότε καθίσταται
κατάλληλο για την επεξεργασία οποιουδήποτε (μικτού και ρυπασμένου με
επικίνδυνα υλικά) ΑΕΚΚ.
Για όλα τα παραπάνω, ο δήμος Ναυπακτίας και κατ’ επέκταση ο σύνδεσμος διαχείρισης απορριμμάτων, κοιμάται τον ύπνο του δικαίου. Ασχολείται μόνο με την χωροθέτηση του ΧΥΤ Αδρανών χωρίς να παίρνει υπ’ όψη του όλη την προηγούμενη επεξεργασία των ΑΕΚΚ. Με μια μελέτη που θεωρεί ότι τα ΑΕΚΚ αντί να τα διαχωρίζουμε, να τα ανακυκλώνουμε και να τα επαναχρησιμοποιούμε πρέπει απλώς να τα θάβουμε! ‘Όπως φαίνεται παραπάνω (στο διάγραμμα 3), μόνο υπολείμματα της επεξεργασίας των ΑΕΚΚ πρέπει να οδηγούνται στον ΧΥΤ Αδρανών ή σε ανενεργά λατομεία.
Δακρύβρεκτες περιβαλλοντολάγνες «κορόνες» έπεσαν από τους αντιδημάρχους του, στη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου, για τα στρώματα που είναι πεταμένα στα ρέματα, αγνοώντας ότι αυτά δεν περιλαμβάνονται στα περί ου ο λόγος ΑΕΚΚ!
Οι ευρωπαϊκές οδηγίες μάλιστα προβλέπουν ότι σε απομακρυσμένες και μικρού πληθυσμού περιοχές, μπορεί να γίνεται επί τόπου διαχείριση των ΑΕΚΚ με άλλες προδιαγραφές. Επιπλέον η διαχείριση των ΑΕΚΚ μπορεί να γίνεται και με κινητές μονάδες ή τέλος πάντων με ποικιλία μεθόδων και μέσων.
Όταν όμως η ΚΙΝΗΣΗ ΠΟΛΙΤΩΝ πρότεινε για λόγους ουσιαστικής διαχείρισης των ΑΕΚΚ, περισσότερους του ενός μικρούς και μεγάλους χώρους διαχείρισης, (γιατί εθελοτυφλούμε αν νομίζουμε ότι από την Γαβρολίμνη μέχρι την Ερατεινή, το Λιδωρίκι και τον Πλάτανο θα μεταφέρονται ανεπεξέργαστα τα ΑΕΚΚ σε έναν χώρο) πήρε την πληρωμένη απάντηση:
«Αυτά καλά είναι, αλλά δεν γίνονται»
Αυτή η ομολογία ανικανότητας από την δημοτική πλειοψηφία, όχι μόνο δείχνει το μικρό εύρος των δυνατοτήτων της αλλά αποτελεί και ομολογία άγνοιας (ή διάθεσης μη τήρησης) της νομοθεσίας.
Ανάλογη απάντηση πήρε και η πρόταση της αντιπολίτευσης να εξετάσουμε την εκδοχή, μετά την διαχείριση των ΑΕΚΚ, τα υπολλείμματα να χρησιμοποιούνται για την πλήρωση ανενεργών λατομείων (με την αυστηρή τήρηση των προδιαγραφών του νόμου).
Δυστυχώς αυτοί που σήμερα κυβερνούν το δήμο Ναυπακτίας επιμένουν στις λανθασμένες επιλογές τους, χωρίς να τους νοιάζει η περιβαλλοντική επιβάρυνση της περιοχής αλλά ούτε και η στοιχειώδης αποτελεσματικότητα στις δικές τους επιλογές. Πάνω απ’ όλα τους νοιάζει να μην «τσαλακωθεί» η εικόνα τους και ελπίζουν ότι στηριζόμενοι στα δυο – τρία «παπαγαλάκια» που τους έχουν απομείνει, θα καταφέρουν να αποκοιμίσουν την τοπική κοινωνία.
Εν τέλει είναι στο χέρι των κατοίκων της Ναυπακτίας να επιβάλλουν την απομάκρυνση των «μπάζων» όχι μόνο από τα ποτάμια και τις ρεματιές αλλά και από όπου αλλού αυτά βρίσκονται και μας εμποδίζουν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου